Główna świątynia

Główna świątynia Monasteru Jabłeczyńskiego została wzniesiona w latach 1838-1840 w stylu klasycystycznym na planie krzyża greckiego. Ten często spotykany w świątyniach prawosławnych kształt kryje w sobie teologiczną przesłankę: krzyż wyraża, że poprzez ukrzyżowanie Chrystusa Kościół pozyskał życie i moc, i przypomina, że świątynia jest miejscem obecności Chrystusa, miejscem zbawienia, oddziaływania łaski.

Wnętrze dzieli się na trzy części. Część główna, prezbiterium, oddzielona jest trzyrzędowym ikonostasem od części środkowej przeznaczonej dla wiernych. Nazwa ikonostas pochodzi z greckiego: eikon = ikona + statos = stan, ustawienie. W prezbiterium znajduje się drewniany ołtarz okryty specjalnymi szatami. Na ołtarzu pod Ewangelią jest antymins ( z greckiego: antimension = zamiast stołu). Jest to chusta z podobizną złożenia Pana Jezusa do grobu i cząstka relikwii świętych Pańskich, bez której nie może być sprawowana Eucharystia Święta.

Druga część świątyni przeznaczona jest dla wiernych. Jej środek wieńczy charakterystyczna dla świątyń prawosławnych kopuła spoczywająca na czterech filarach wkomponowanych w architekturę ścienną. Ściany świątyni są otynkowane, wewnątrz zdobią je kunsztowne freski. Kopuła symbolizuje wszechświat, nad którym dzierży władzę Chrystus Pantokrator-Wszechwładca. Wizerunek Chrystusa w symbolice starochrześcijańskiej zajmuje w kopule centralne miejsce, obrazujące niebo. Dookoła, w pierścieniu okalającym wewnętrzną powierzchnię kopuły przedstawieni są święci Starego Testamentu. Podobna tematyka zachowana jest we reskach pozostałych naw. Od strony zachodniej, w niewielkiej odległości od świątyni, wznosi się piętrowa dzwonnica. Dzwonnica, podobnie jak kopuła świątyni, jest kryta blachą i uwieńczona zwycięskim symbolem chrześcijaństwa – Krzyżem Świętym.